Wat is veerkracht? Een buzz-woord in sociale context plaatsen
De voorwaarde veerkracht heeft meerdere betekenissen op het gebied van psychologie, begeleiding, maatschappelijk werk, gezinstherapie, en verpleging, en hoewel het op talloze manieren wordt geoperationaliseerd, concentreren de meeste definities zich op twee hoofdconcepten: tegenspoed en een proces van positieve aanpassing. Een veel voorkomende veronderstelling is dat veerkrachtige individuen in staat zijn om terug te 'stuiteren' van tegenslag, waardoor een functioneringsniveau van vóór de crisis wordt bereikt of overtroffen. Antonovsky (1987) noemde veerkracht een 'salutogene oriëntatie', waarbij sterke punten, in plaats van tekortkomingen, worden benadrukt en worden beschouwd als de middelen waarmee individuen tegenspoed kunnen overwinnen. Verder stelde Froma Walsh (2003) dat veerkracht 'het vermogen is om te weerstaan aan en te herstellen van ontwrichtende levensuitdagingen'. Wagnild en Young (1990) brachten verschillende hoofdcomponenten van veerkracht naar voren, waaronder de volgende vier: Een evenwichtig perspectief op het leven en vroeger ervaringen (gelijkmoedigheid), het vermogen om door te gaan ongeacht gebeurtenissen en ongunstige omstandigheden (doorzettingsvermogen), bewustzijn van onze eigen sterke punten en zwakheden (
zelfvertrouwen of zelfredzaamheid), en hebben doelen in het leven (betekenis).Is veerkracht iets dat we wel of niet in ons hebben als individuen? Historisch gezien is de psychologie gericht op risicofactoren en tekorten die tot problemen en pathologie leiden. Een paradigmaverschuiving in het onderzoek naar veerkracht heeft echter ruimte gemaakt voor het identificeren van sterke punten die dat zijn zou kunnen verklaren waarom sommige personen niet alleen overleven, maar ook gedijen wanneer ze met stress, spanningen en zelfs groots worden geconfronteerd traumatisch gebeurtenissen in hun leven.
Ik heb er bezwaar tegen dat veerkracht wordt besproken buiten sociale relaties en bronnen van sociale steun. Door dit concept te individualiseren, hebben we de neiging om personen die niet "terugveren" te beoordelen omdat ze op de een of andere manier een cruciaal ingrediënt in hun persoonlijkheid. 'Als deze mensen het hier goed doen nadat ze grote trauma's hebben opgelopen, wat is er dan met jullie daar?' Toegang tot sociale en gemeenschapsondersteuning is een belangrijke factor in veerkracht van personen en uit onderzoek is gebleken dat factoren zoals sociale steun en familiesolidariteit kunnen dienen als beschermende factoren na traumatische gebeurtenissen, zoals oorlog en verplaatsing (Agathangelou & Killian, 2002). In feite worden twee groepen vergeleken: personen die meerdere trauma's hadden meegemaakt en hoge sociale steun hadden ervaren, en personen die weinig hadden ervaren stressvol gebeurtenissen, maar waargenomen lage sociale steun, de groep met hoog trauma en hoge ondersteuning rapporteerde minder traumatische stresssymptomen dan de groep met laag trauma en lage ondersteuning. Het is duidelijk dat het web van relaties in ons leven een grote rol speelt in hoe we ons aanpassen aan de moeilijke dingen die het leven ons toewerpt. Een bredere kijk op zowel persoonlijke als sociale bronnen kan ons helpen een perspectief te vermijden dat vaak te reductionistisch is, en beschuldigen van mensen die hun best doen onder vreselijke omstandigheden.
Kyle D. Killian, PhD is auteur van Interraciale koppels, intimiteit en therapie: raciale grenzen overschrijden van Columbia University Press.